Een overwinning in Parijs kan aankomen op centimeters, kilogrammen en milliseconden. Maar wat gebeurt er als er twee atleten aan het einde van de competitie gelijkstaan?
Er is wel vaker sprake geweest van gelijkspel in de finales, bijvoorbeeld nog in 2020, toen de gouden medaille hoogspringen in Tokio uiteindelijk werd gedeeld tussen twee springers. Zo ging het niet altijd. Een wijziging in het reglement in 2009 stelde sporters in staat een gezamenlijke keuze te maken: een winnende sprong delen, of sprong na sprong doorgaan totdat er uiteindelijk één atleet overblijft.
Voor elke sport zijn er gedetailleerde regels die uitleggen wat er gebeurt bij gelijkspel en hoe er uiteindelijk wordt bepaald wie er kampioen wordt. Verrassend genoeg kunnen de regels bij gelijkspel verschillen per situatie. In sommige gevallen zijn er zelfs checklists van wat er zou gebeuren bij uitkomsten die ronduit onwaarschijnlijk lijken, maar die tegelijkertijd niet onmogelijk zijn. We bekijken de gelijkspelprocedures voor een aantal van jouw favoriete sporters.
Zwemmen: voor het team
Laten we beginnen met de kwalificatierondes en halve finales: voor individuele evenementen van 200 m of minder wordt gelijkspel voor de laatste kwalificatie- of reserveplek opgelost via een 'swim-off'. Met andere woorden: de zwemmers gaan het zwembad weer in en gaan opnieuw de strijd met elkaar aan. Bij evenementen langer dan 200 m en estafettes gaan juist alle gelijk geëindigde atleten en teams door naar de finale, met een maximum van 10 zwembanen. Dat is een aardig vol zwembad. Als er meer dan drie zwemmers of teams gelijkstaan voor de laatste kwalificatieplaats, kan er een swim-off worden gehouden.
Verspringen: de volgende
Tijdens de finale van het verspringen krijgen deelnemers zes pogingen om hun verste afstand te laten noteren. Tijdens de wedstrijden worden alle geldige pogingen die geen overtredingen zijn (d.w.z., sprongen met foute landingen of die beginnen voorbij de overtredingslijn) geregistreerd, maar alleen de beste sprong van elke deelnemer telt mee voor het eindresultaat. Als er twee deelnemers gelijkstaan met hun verste sprong, wordt het gelijkspel beslist aan de hand van hun op een na verste geldige sprong.
Gewichtheffen: de eerste
Gewichtheffen bestaat uit twee onderdelen: de 'snatch', en de 'clean and jerk'. Vanaf het moment dat de gewichtheffers het platform betreden, krijgen ze 60 seconden om hun poging te voltooien. Ze krijgen drie pogingen per ronde om zoveel mogelijk gewicht te heffen. Het eindresultaat wordt bepaald door de beste snatch van elke deelnemer op te tellen bij hun beste clean and jerk, wat leidt tot een gecombineerd totaal. De gewichtheffer met het hoogste gecombineerde totaal is de winnaar. In het geval van een gelijkspel krijgt de deelnemer die het totale gewicht als eerste tilt de hogere plaats op de ranglijst.
Polsstokhoogspringen: proberen, proberen en nogmaals proberen
De winnaar van de wedstrijd is de springer die met succes de grootste hoogte behaalt. In het geval van een gelijkspel, is de winnaar de springer met de minste fouten voor die hoogte. Als het dan nog steeds gelijkspel is, is de winnaar de springer met de minste fouten gedurende de gehele wedstrijd. Als de sporters dan nog steeds gelijkstaan, wordt de winnaar bepaald door een 'jump-off'. Elke springer krijgt één poging per hoogte. De lat wordt verlaagd als beide springers falen. De lat wordt verhoogd als beide springers slagen. Dit proces gaat door totdat er slechts één springer slaagt op een bepaalde hoogte.
Worstelen: in een zeer specifieke volgorde
Allereerst zijn er een aantal verschillen tussen de Grieks-Romeinse stijl en de vrije stijl. In de Grieks-Romeinse stijl mag een worstelaar zijn tegenstander niet onder de taille aanvallen, en ook niet de eigen benen gebruiken om de tegenstander te laten struikelen, op te tillen of andere grepen uit te voeren. In de vrije stijl mogen zowel de armen als de benen worden gebruikt om grepen uit te voeren. Als de worstelaars gelijkstaan tijdens een Grieks-Romeins duel of de vrije stijl, wordt de winnaar bepaald aan de hand van een uitputtende lijst van criteria. In volgorde van aflopende prioriteit:
- Degene die de meeste punten heeft gescoord op een enkele greep
- Degene met het minste aantal waarschuwingen
- Degene die het laatste technische punt in de wedstrijd heeft gescoord (dit is de laatste beslissende factor voor de vrije stijl)
- Degene die als de meest actieve worstelaar in de laatste fase van de wedstrijd wordt beschouwd (dit is de laatste beslissende factor in Grieks-Romeins worstelen)