Faith Kipyegon is klaar om geschiedenis te schrijven

"Als jong meisje uit het dorp rende ik naar school en weer terug naar huis. "Dat was leuk, snap je?" zegt ze. Een paar uur later stapt de atlete van 1,57 meter net uit een ijsbad, gewikkeld in een donzen jas om weer op te warmen. Overal om haar heen hangen de trainingsoutfits van teamgenoten te drogen in de warme ochtendzon. "Het is nog steeds leuk," grijnst ze. Als basisschoolleerling in het landelijke Ndababit, gelegen op een uur van dit kamp, liep Faith dagelijks zo'n 16 kilometer. Inmiddels heeft ze veel meer kilometers in de benen, en een Swoosh aan haar voeten, maar nu draait alles om die ene mijl. Deze zomer, in het Stade Charléty in Parijs, wil ze geschiedenis schrijven als de eerste vrouw ooit die de mijl onder de vier minuten loopt.

Voor vrouwen werd een mijl onder de vier minuten lange tijd niet alleen als onwaarschijnlijk, maar zelfs als fysiologisch onmogelijk beschouwd. Voor Faith is het juist die gedachte die de uitdaging zo onweerstaanbaar maakt. "Ik heb drie keer olympisch goud gewonnen. Ik heb wereldtitels op mijn naam staan. We vroegen ons af: wat kunnen we nog meer bereiken? "Gaan we voor nóg meer medailles?" zegt ze. "We dachten: waarom niet buiten de gebaande paden dromen? Onmogelijk bestaat niet. Alles is mogelijk." 

Voor Faith en haar Keniaanse teamgenoten, die in kilometers denken, heeft de mijl iets bijzonders, bijna iets mystieks. De afstand blijft, zoals Faith het noemt, "een groot ding". Het is een mijlpaal in elke betekenis van het woord. Ze weet dat haar Noord-Amerikaanse concurrenten zich er al van jongs af aan aan meten, met de mijl als fitheidstest op school. Er zit ook iets moois in de eenvoud van een mijl op de baan: vier rondjes, zo snel als je kunt. 

Liefst 71 jaar geleden, in 1954, werd de Britse loper Roger Bannister de eerste man die de mijl onder de vier minuten liep: 3:59,4. Tot dat moment werd het gezien als een onmogelijke prestatie voor een mens. Maar sinds Bannister die barrière doorbrak, deden bijna 2000 topatleten bij de mannen hem dat na. Soms heb je alleen bewijs nodig. 

In 2023 verpulverde Faith het bestaande wereldrecord bij de vrouwen tijdens de Monaco Diamond League met een tijd van 4:07,64. Er kon begonnen worden met dromen. Kan een vrouw het onder de vier minuten? In haar aankomende alles-of-nietspoging probeert ze die 7,65 seconden weg te schaven en haar nalatenschap te bezegelen. 

Hoe? Iedereen die ooit de mijl gelopen heeft, zeker als je helemaal tot het uiterste bent gegaan, weet dat het verschil tussen 4:07,64 en 3:59,9 enorm is. Om dat gat te overbruggen, kijkt Nike naar elk detail: innovaties in kleding en schoenen, maar ook locatie, aerodynamica en efficiëntie. Faith focust zich op wat vanbinnen zit. Eerst moet ze de mentale drempels overwinnen. "Het zit allemaal in je hoofd," zegt ze. "Je lichaam kan in topvorm zijn, maar als je hoofd niet meewerkt, ben je nergens. Als je jezelf blijft vertellen dat je het kunt, dan kun je het ook. Je moet dromen van trainen op een gezonde manier. Dromen van blessurevrij blijven. Dromen over hoe het moment eruit zal zien, hoe jij zal zijn op die dag. Je mag nooit stoppen met dromen." Daarna bouwt ze verder op het fundament dat ze in Monaco heeft gelegd, met een beetje hulp van YouTube. "Ik denk vaak aan hoe ik het wereldrecord op de mijl heb verbroken in Monaco. Dat helpt me echt om terug te kijken hoe snel ik was. Als je jezelf die race opnieuw ziet lopen, krijg je een idee van wat je kunt veranderen."

Faith heeft nog een krachtig wapen: de onvermoeibare steun en begeleiding van haar mentor en trainingsmaatje Eliud Kipchoge, die zelf het 'onmogelijke' presteerde in 2019 door de marathon binnen de 2 uur te lopen. Faith en Eliud kennen elkaar al tien jaar en trainen nu zes jaar samen op het kamp, sinds Faith terugkeerde na de geboorte van haar dochter. Hun band is als die van broer en zus: warm, speels, respectvol, hecht. Ze lijken in veel opzichten op elkaar: gefocust, gedisciplineerd, ambitieus. En toch zijn ze ook verschillend: waar Eliud bijna meditatief is, straalt Faith levendigheid en energie uit. Wat meteen opvalt als je ze samen ziet, is hoe zeker Eliud weet dat Faith de atlete is voor dit moment. "Wat Faith zo bijzonder maakt, is dat ze groots denkt," zegt hij zacht, met gefocuste blik. "Ze kan ieder doel in zich opnemen. Ze is een grote dromer, ze respecteert iedereen, ze communiceert helder en verbonden. Ze kan een heleboel ideeën in een zak stoppen, ermee schudden, en er dan het beste idee uithalen. Faith is de juiste vrouw voor deze uitdaging, omdat ze ervoor openstaat om het te proberen." Hij glimlacht ondeugend: "Ze zeggen weleens: als je groot wilt denken, moet je eerder opstaan en later naar bed gaan. Maar als je in de sport echt een grote dromer bent, train je juist harder en slimmer. En Faith traint goed."

Eliud zit in een blauwe plastic tuinstoel in de weelderige groene tuin van het kamp. Om ons heen groeien fruitbomen, bloemen en struiken, met handgeschreven bordjes eronder. Sommige beschrijven prestaties, medailles en records; andere dragen de namen van de ondersteunende familie, vrienden en teamleden die ze hebben geplant tijdens een bezoek. (Het Nike team onderhoudt een vriendelijke competitie over welke boom het best groeit en welke er wat minder goed uitziet.) Naast het bieden van waardevolle schaduw vertegenwoordigen deze bomen groei, bloei en de langzame maar buitengewone vooruitgang die mogelijk is met dagelijkse inspanning, zegt Eliud. Net als de binnenmuren van het kamp is de tuin bezaaid met bordjes en posters met een groot scala aan motiverende citaten. De positieve mentale houding die ze oproepen voor Eliud, Faith en hun collega's is niet alleen belangrijk voor de training, het is de training. "Wat de psychologische kant fitter maakt, is er om de fysieke kant fitter te maken," voegt hij eraan toe, verwijzend naar Faiths proces. "Als je op een goede manier traint, op een zware manier, op een blije manier, en je bereikt alles in de training, dan is de psychologische kant eigenlijk al fit. Je traint lichaam en geest tegelijkertijd."

Faith en Eliud hebben in Patrick Sang een fenomenale coach, die al zes jaar met Faith werkt en al 23 jaar met Eliud. Vanuit zijn perspectief is het doel om een mijl in minder dan 4 minuten te lopen een natuurlijke ontwikkeling voor Faith, een buitengewone atleet wiens talent en ambitie verweven zijn met haar onwankelbare houding. "Alles dat we doen in het leven is een voortzetting van wat we ooit zijn begonnen," zegt hij. Hij somt de prestaties van Faith van de afgelopen 18 maanden op: Olympisch goud met een wereldrecord, een derde wereldtitel, het wereldrecord op de mijl. "Als je bereikt wat zij heeft bereikt, kom je natuurlijk op een punt waarop je je afvraagt, wat als? Dan wordt de vraag: wat als je het probeert? We zitten nu in het proces van proberen en dit is echt het proberen waard. Faith is ervan overtuigd dat het binnen haar bereik ligt, en met de juiste ondersteuning van alle systemen om haar heen, geloof ik dat het mogelijk is."

Het GSC Camp is een sobere, rustige plek. De enige soundtrack is het zingen van vogels, gepraat en af en toe een lachbui. De meeste atleten slapen op gedeelde slaapzalen. Ze verdelen de taken en andere huishoudelijke verplichtingen onder elkaar: schoonmaken, vloeren dweilen, afval sorteren, etc. Het rooster maakt geen uitzonderingen voor medailles of ervaring. In de kleine sportschool vind je oefenballen gestapeld in de hoek naast gewichten, een stapel houten krukjes, een loopband en een hometrainer. Buiten, bij de fysiotherapieruimte, staan twee enorme blauwe plastic emmers, de ijsbaden, naast een vriezer vol ijs. De atleten die deze faciliteiten gebruiken, zijn de besten ter wereld, de grootsten aller tijden zelfs. Ze hebben toegang tot alle gemakken, luxe, de nieuwste technologieën en innovaties. Maar wat ze nodig hebben om te pieken, is om veel van dat alles van maandag tot zaterdag op te geven. Week na week kiezen ze ervoor hun talenten te benutten door focus, discipline en teamwork in te zetten.

Teamwork is de sleutel en bovendien een vaste Keniaanse waarde. Toen Faith haar eerste Olympische gouden medaille won in Rio in 2016, gebruikte ze haar beloning om elektriciteit te laten aanleggen in het dorp waar ze opgroeide. "Olympisch kampioen worden veranderde mijn leven, en tegelijkertijd veranderde het het leven van de gemeenschap," zegt ze over dat moment. "Wanneer jij profiteert, profiteert de gemeenschap ook." Die focus op de gemeenschap is elke dag de leidraad voor de atleten hier. "Mijn favoriete onderdeel van dit kamp hier is het teamwork," voegt ze eraan toe. "Teamwork is echt wat ons drijft om te bereiken wat we hebben bereikt." 

Eliud is de drijvende kracht achter deze aanpak. "We bouwen een team door teamwork te zien als een groep mensen die elkaar vertrouwen," legt hij uit. "We bouwen het op met goede waarden, goede woorden, goed trainen, een goed leefklimaat en goede relaties. Met alles dat menselijkheid brengt. Elke dag is een dag om aan teamwork te werken. "Faith kan als individu winnen, maar het is een succes voor het hele team." Het is deze focus op teamwork die zorgt dat verlegen nieuwkomers in het kamp leidinggevende posities aannemen, of dat de hardlopers hun formatie veranderen tijdens de lange run, legt hij uit. "Tijdens de training proberen we iedereen een kans te geven. Vooraan lopen geeft je het vertrouwen dat je anderen kunt leiden. Dus we rouleren om iedereen die kans en ervaring te geven. Ga vooraan lopen en pak die ervaring."

Op vrijdagochtend leggen de atleten in het kamp de yogamatten en fysioballen in de tuin voor hun wekelijkse kracht- en conditietraining. Ze worden begeleid door hun assistent-fysiotherapeut, Eric Muthuri, maar het is duidelijk dat ze elkaar energie geven, gefocust en verenigd in hun inspanning. Terwijl het tempo omhoog gaat, kijkt Faith glimlachend haar mede-atleten aan; samen giechelen ze en protesteren ze. Deze work-out vindt plaats op zo'n 2700 meter boven zeeniveau in de Grote Riftvallei van Kenia, waar de hoogte de adem uit de longen trekt in plaats van dat die binnenkomt. Maar verder is de routine niet zichtbaar anders dan die in een sportschool in een andere stad. Wanneer de training klaar is, keren de atleten terug naar hun slaapzalen om te lezen, een dutje te doen of blijven ze samen buiten zitten, om zich mentaal voor te bereiden op de volgende training. Rust en herstel zijn van cruciaal belang.

Terwijl Faith, haar coaches en mentor vastberaden werken aan haar grote doel vanuit hun basis in het kamp, is er een ander team vol aan de gang, druk bezig met de voorbereidingen voor haar poging op een andere locatie. In Beaverton, Oregon, De teams van Nike werken aan baanbrekende innovaties in schoenen en kleding, waarbij ze testen uitvoeren met een 3D-model dat is gemaakt van scans die Faith maakte tijdens haar bezoek aan het Nike Sport Research Lab in januari. Tijdens haar bezoek kwamen ook body mapping, baseline tests, VO2-max testen en gesprekken over kleurenpaletten en ontwerprichtingen voorbij. Er wordt geen detail overgeslagen als het gaat om het verbeteren van haar prestaties, haar uitrusting en de aerodynamica op de grote dag zelf. Ze ziet het, voelt het en waardeert het allemaal. "Ik weet eigenlijk niet eens hoe ik over Nike moet praten, ze steunen me in alles. Al sinds 2010! Toen ik nog zo jong was in mijn carrière."

Wat betreft de poging zelf, die staat gepland voor 26 juni, in Stade Charléty in Parijs, op dezelfde baan waar Faith in 2023 nieuwe wereldrecords vestigde op de 5000 meter en in 2024 op de 1500 meter. Factoren zoals het weer (geen wind is natuurlijk ideaal, en Faith houdt van zon in de middag) en de energie van het publiek (luid en vol passie) spelen mee. Maar tegen de tijd dat ze de baan op stapt, legt Faith uit, zal ze al honderden, zo niet duizenden keren de 4 minuten in haar hoofd gebroken hebben. "Ik doorloop alles mentaal: Vandaag is de dag van het evenement, en ik moet dit, dit en dit doen,” zegt ze. "Dat geeft me de energie om elke ochtend op te staan en naar de training te gaan." 

Een andere belangrijke drijfveer zal het glimlachende gezicht van haar dochter Alyn zijn, die op haar wacht bij de finishlijn. "Moeder worden heeft mijn hele mentale houding veranderd," legt Faith uit, "ten eerste omdat je, wanneer je traint, iemand achterlaat. Ik kom van maandag tot zaterdag naar het kamp, en ik heb slechts twee dagen met haar. Nu ze groter is geworden, begrijpt ze wat ik doe, ze begrijpt dat ik mezelf moet pushen om deze geweldige doelen te bereiken. Ze weet dat hardlopen niet makkelijk is, je moet trainen en focussen. Ze weet dat wanneer mama gaat racen, het een serieuze wedstrijd is; ze wacht tot de finishlijn en dan kan ze het vieren." Hoewel de tijd die Faith weg is van huis niet makkelijk is, ziet ze de kracht van het geven van dit voorbeeld aan haar dochter, terwijl ze haar steentje bijdraagt aan het bouwen van een eerlijkere wereld waarin zij kan opgroeien. "Moederschap heeft me veel geleerd," zegt ze. "Dat is de les die we aan onze kinderen moeten geven, dat je jezelf volledig moet inzetten voor alles, wat je ook kiest. Je moet je kind motiveren, je moet je kind de weg wijzen. Je moet grenzen verleggen. En dat is wat ik doe."

Alyn is niet de enige. Voor elke stap van haar trainingsruns, elke vroege ochtend of ijsbad, heeft Faith vrouwen en meisjes in haar gedachten. "Ik denk dat deze poging vrouwen echt kan inspireren," zegt ze. "Ik hoop dat ze geïnspireerd raken om te weten dat wat een man kan doen, een vrouw ook kan. Je kunt dromen en je doelen werkelijkheid maken. Grenzen zijn er om verlegd te worden. Dit is wat we moeten doen als vrouwen. Grenzen verleggen en groots dromen."

Het is zaterdagochtend in Kipchoge Stadium in Eldoret. Faith doet haar wekelijkse trainingsronde op de baan. De evenaarszon van Kenia staat hoog aan de hemel en is onverbiddelijk. Er is geen millimeter schaduw voor de vele lokale en bezoekende atleten die hun rondjes lopen. De intensiteit heeft de baan tot beton gebakken. Het is nuttig en prachtig.

Met de stopwatch in de hand begeleiden de coaches Faith bij haar sprints, en hier en nu wordt iedereen die kijkt eraan herinnerd hoe uitzonderlijk ze is. Haar handen voortbewegend over haar borst in haar vertrouwde en zeer efficiënte houding, en ze schiet als een flits over de baan, haar pas perfect gesynchroniseerd met die van Bernard Soi, die al 15 jaar lang haar pacer en trainingspartner is. Zelfs tegen de wind in haalt ze 43 seconden voor haar herhalingen van 300 meter, een tempo waar veel mannelijke topatleten hun hele carrière naartoe werken. Haar training komt tot een einde en, zichtbaar uitgeput misschien voor de eerste keer deze week, valt ze neer op het gras, omringd door haar teamgenoten, lachend terwijl ze naar adem hapt. 

Het is verleidelijk om Faith Kipyegon vs. the 4-Minute Mile, de officiële naam van de poging, te zien als een toekomstig moment. Eén dag, 4 minuten, en dan is het gebeurd. Maar het zit zo: de poging is al begonnen. Het gaat om de wekelijkse lange runs, de kracht- en conditietraining, de koele vroege ochtenden in de bossen van Kenia en de meedogenloos hete dagen op de baan. Het zijn de uren die ze doorbrengt met haar team, van maandag tot zaterdag, waarbij ze de vloeren dweilt of verse chapati's bakt. Het gaat om het onderzoeken, het innoveren, de strategie, het plannen. Maar bovenal gaat het om het dromen. Ze heeft haar hele routine al zo vaak in haar hoofd doorgelopen. Het totale vertrouwen in haar vermogen, haar focus en haar training. Zij heeft faith, en wij hebben Faith.

De dag zelf, de startlijn? Dat is de viering. Faith, we zien je daar.